Orð í tíma töluð

Fagna ber því að dómarar leyfi sér að taka þátt í opinberri umræðu um vanda dómstólanna, sem er í raun vandi almennings, þ.e. þjóðarinnar. Dómstjórinn í Héraðsdómi Reykjavíkur hefur nú sem oftar lög að mæla. Um leið og stjórnvöld huga að því að fjölga dómendum til að takast á við þann þjófélagsvanda sem blasir við, væri einnig rétt að skoða hvort ekki sé sanngjarnt og rétt að skila núverandi dómurum til baka þeirri 15% launalækkun, eða í það minnsta hluta hennar, sem ríkisvaldið knúði fram fyrir u.þ.b. ári síðan. Með því móti myndu dómarar styrkjast í þeirri trú að störf þeirra séu einhvers metin af þjóðinni og jafnvel eiga auðveldara með að kyngja þeirri staðreynd að þeir þurfa iðulega að vinna fram á kvöld og um helgar í þágu almennings, án sérstaks endurgjalds. Þá er að sjálfsögðu rétt hjá dómstjóranum, og það krefst aðeins einfaldrar breytingar á nýjum sakamálalögum, að héraðsdómstólar eiga ekki að bera ábyrgð á afgreiðslu dómsgerða til Hæstaréttar í kjölfar áfrýjunar opinberra mála. Þetta er arfleifð liðinna tíma þegar skil milli ákæruvalds og dómsvalds voru óskýr. Hlutlaus dómstóll hefur enga hagsmuni af áfrýjun og hvorki á né má taka þátt í því ferli. Gagnvart almenningi og sakborningum þarf þetta að vera ljóst. Dómstóll á ekki að vinna störf ákæruvaldsins og allra síst að þjóna ákæruvaldinu sem vélritunarskrifstofa. Ef lýst er yfir áfrýjun er rétt að héraðsdómstólar sendi frumrit málsskjala, þingbókar- og dómsendurrit, sem og hljóðupptökur til ákæruvaldsins. Hvað ákæruvaldið síðan gerir við þessi gögn er héraðsdómi með öllu óviðkomandi. Hefði nú verið betra að þegja?

Dómstólarnir eru tifandi tímasprengja